System mocowania Centerlock – wszystko, co musisz wiedzieć
System mocowania Centerlock to jedno z najpopularniejszych rozwiązań stosowanych w rowerowych hamulcach tarczowych. Zaprojektowany przez firmę Shimano, stanowi atrakcyjną alternatywę dla tradycyjnego mocowania na 6 śrub i wyróżnia się przede wszystkim szybkością montażu oraz demontażu tarczy hamulcowej. Aby jednak skutecznie korzystać z tego systemu, niezbędny jest odpowiedni klucz. W tym artykule poznasz dokładnie system Centerlock, jego zalety i wady oraz różne rodzaje narzędzi potrzebnych do obsługi tarcz hamulcowych Shimano.
Czym jest system Centerlock?
System Centerlock został opracowany przez firmę Shimano jako innowacyjna metoda mocowania tarcz hamulcowych w rowerach. W przeciwieństwie do standardowego systemu wykorzystującego 6 śrub, Centerlock bazuje na pojedynczym pierścieniu blokującym (tzw. lockringu), który skutecznie mocuje tarczę do piasty.
Centerlock to system mocowania tarczy hamulcowej za pomocą jednego pierścienia blokującego, który zazębia się z zewnętrznym uzębieniem piasty.
Tarcza hamulcowa w systemie Centerlock posiada specjalne wycięcie w kształcie wielowypu (podobne do kasety rowerowej), które idealnie pasuje do odpowiedniego kształtu na piaście. Po nasunięciu tarczy na piastę, całość zabezpiecza się zewnętrznym pierścieniem blokującym, który dokręca się specjalnym kluczem. Takie rozwiązanie znacząco upraszcza proces wymiany tarczy hamulcowej.
Zalety i wady systemu Centerlock
System Centerlock oferuje kilka istotnych zalet w porównaniu z tradycyjnym mocowaniem na 6 śrub:
- Zalety:
- Szybszy i łatwiejszy montaż/demontaż tarczy – wystarczy jedno narzędzie i jeden element mocujący
- Równomierne rozłożenie siły mocującej na całej tarczy
- Mniejsze ryzyko przekręcenia śrub i uszkodzenia gwintu
- Lepsza centryczność tarczy, co przekłada się na wydajniejsze hamowanie
- Niższa waga całego zestawu (w niektórych przypadkach)
- Wady:
- Konieczność posiadania specjalnego klucza do montażu i demontażu
- Wyższa cena piasty i tarczy w porównaniu do standardowych rozwiązań
- Mniejsza dostępność części zamiennych, szczególnie w mniejszych sklepach
- Potencjalnie większe problemy z kompatybilnością z komponentami innych producentów
Warto zauważyć, że system Centerlock, choć opracowany przez Shimano, jest obecnie stosowany również przez innych producentów, co sukcesywnie zwiększa jego popularność na rynku i dostępność kompatybilnych części.
Rodzaje kluczy do systemu Centerlock
Do montażu i demontażu tarcz w systemie Centerlock potrzebny jest specjalny klucz. Istnieją dwa główne typy pierścieni blokujących Centerlock, co przekłada się na rodzaje używanych kluczy:
Klucz do kaset (zewnętrzny)
Starszy typ pierścieni blokujących Centerlock wymaga użycia standardowego klucza do kaset rowerowych. Jest to to samo narzędzie, którego używa się do montażu i demontażu kaset na tylnym kole. Klucz ten ma charakterystyczny kształt z zewnętrznymi wypustami, które pasują do wewnętrznych nacięć pierścienia. Zaletą tego rozwiązania jest możliwość wykorzystania narzędzia, które wielu rowerzystów już posiada w swoim warsztacie.
Klucz Torx T47 (wewnętrzny)
Nowszy typ pierścieni blokujących Centerlock, wprowadzony przez Shimano, wymaga użycia klucza typu Torx T47. Ten typ klucza wchodzi do wewnętrznego wielowypu pierścienia, co może być wygodniejsze w niektórych sytuacjach, szczególnie gdy dostęp do pierścienia jest ograniczony przez elementy ramy lub widelca. Dodatkowo, klucz Torx często umożliwia przyłożenie większej siły podczas dokręcania.
Przed zakupem klucza do systemu Centerlock upewnij się, jaki typ pierścienia blokującego jest używany w twoim rowerze. Sprawdź to wizualnie lub zajrzyj do dokumentacji technicznej roweru.
Dostępne są również uniwersalne klucze do Centerlock, które łączą oba typy końcówek, umożliwiając pracę z obydwoma rodzajami pierścieni blokujących. Takie rozwiązanie jest szczególnie praktyczne dla osób posiadających kilka rowerów z różnymi generacjami systemu Centerlock.
Jak prawidłowo montować i demontować tarczę Centerlock?
Prawidłowy montaż i demontaż tarczy w systemie Centerlock wymaga kilku prostych kroków:
- Montaż:
- Nasunąć tarczę hamulcową na piastę, dokładnie dopasowując wewnętrzny wielowyp tarczy do odpowiedniego kształtu na piaście
- Nałożyć pierścień blokujący na gwint piasty, upewniając się, że jest właściwie ustawiony
- Dokręcić pierścień odpowiednim kluczem z zalecanym momentem (zazwyczaj 40-50 Nm)
- Demontaż:
- Odkręcić pierścień blokujący odpowiednim kluczem, obracając go w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara
- Zdjąć pierścień blokujący i odłożyć w bezpieczne miejsce
- Zsunąć tarczę hamulcową z piasty, uważając, aby nie uszkodzić powierzchni ciernej
Podczas montażu i demontażu warto pamiętać o kilku istotnych kwestiach:
– Zawsze używaj właściwego klucza, aby uniknąć uszkodzenia pierścienia i jego wewnętrznego uzębienia
– Dokręcaj pierścień z zalecanym przez producenta momentem obrotowym – zbyt słabe dokręcenie może prowadzić do luzowania się tarczy, a zbyt mocne do uszkodzenia gwintu
– Regularnie sprawdzaj, czy pierścień nie poluzował się podczas jazdy, szczególnie po intensywnym użytkowaniu
– Przed montażem nowej tarczy dokładnie oczyść powierzchnię piasty z zabrudzeń i pozostałości smaru, co zapewni prawidłowe przyleganie tarczy
Centerlock vs. mocowanie na 6 śrub – porównanie
Wybór między systemem Centerlock a tradycyjnym mocowaniem na 6 śrub często sprowadza się do osobistych preferencji, jednak warto znać kluczowe różnice między tymi rozwiązaniami:
- Centerlock:
- Szybszy montaż/demontaż – oszczędność czasu przy wymianie tarcz
- Wymaga specjalnego klucza, co może być niedogodne podczas wypraw
- Często stosowany w komponentach Shimano i coraz częściej u innych producentów
- Lepsze odprowadzanie ciepła w niektórych modelach dzięki większej powierzchni styku z piastą
- Wyższa cena komponentów w porównaniu do standardowych rozwiązań
- Mocowanie na 6 śrub:
- Uniwersalność i większa dostępność części zamiennych na całym świecie
- Wymaga tylko klucza imbusowego, który jest standardowym narzędziem w każdym zestawie
- Większa kompatybilność między producentami różnych marek
- Możliwość precyzyjnej regulacji położenia tarczy poprzez odpowiednie dokręcanie poszczególnych śrub
- Niższa cena zarówno tarcz, jak i piast
Który system jest lepszy? To zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji. Centerlock sprawdza się doskonale w przypadku częstej wymiany tarcz lub kół, podczas gdy system 6-śrubowy oferuje większą uniwersalność i niższy koszt. Zawodowi kolarze często wybierają Centerlock ze względu na szybkość serwisowania, natomiast turyści i podróżnicy mogą preferować system 6-śrubowy ze względu na łatwość znalezienia zamienników w każdym zakątku świata.
Adaptory i kompatybilność
Dla rowerzystów, którzy chcą korzystać z tarcz hamulcowych zaprojektowanych dla jednego systemu w piastach drugiego typu, dostępne są specjalne adaptory:
– Adaptor z Centerlock na 6 śrub – umożliwia montaż tarczy 6-śrubowej na piaście Centerlock. Jest to przydatne rozwiązanie, gdy mamy piastę Centerlock, ale wolimy korzystać z szerszej gamy dostępnych tarcz 6-śrubowych.
– Adaptor z 6 śrub na Centerlock – pozwala zamontować tarczę Centerlock na piaście 6-śrubowej. To rozwiązanie jest rzadziej spotykane, ale może być pomocne dla osób, które zmieniły system hamulcowy na nowszy.
Należy jednak pamiętać, że stosowanie adaptorów może wpływać na wydajność hamowania oraz wprowadzać dodatkową masę do układu. Ponadto, niektóre adaptory mogą nie być kompatybilne ze wszystkimi modelami piast czy tarcz. Przed zakupem adaptora warto dokładnie sprawdzić jego specyfikację i kompatybilność z posiadanym sprzętem.
System Centerlock firmy Shimano to nowoczesne i wygodne rozwiązanie dla rowerzystów ceniących sobie szybki montaż i demontaż tarcz hamulcowych. Choć wymaga specjalistycznego klucza, oferuje szereg zalet, które docenią zarówno amatorzy, jak i profesjonaliści. Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na system Centerlock czy tradycyjne mocowanie na 6 śrub, pamiętaj o regularnej konserwacji i kontroli układu hamulcowego, co zapewni bezpieczną i przyjemną jazdę w każdych warunkach.